İnsan Olma Sanatı / Mesleki Denemeler

.




Durup durup bana sorma
Bunu bilmek olay değil,
İnsan doğduk insan ama
İnsan olmak kolay değil !


Neler gördük bu dünyada,
Neler verdik bu uğurda.
Sultan olmak kolaydı da
İnsan olmak kolay değil !

A. Selçuk İlkan




Elimden geldiği kadar kısa cümleler kurdum, içsel derin düşünceleri harekete geçirebilmek adına...


Hayat çoğalır, büyür, yenilenir tabiat gibi. Baharı karşılar çiçeğe durur. Kışı bekler, zemheri çağırır ama hiçbir zaman durağan değildir. Hep böyleydi, böyle de gidecek geleceğe bu yolculuk.


İnsanın yansımasıdır, insan hayatın tam kendisi. Ayna gibi, olduğu gibi aslında.


Sanat ve sanatın her dalı insanın hayata dokunuşudur bir anlamda. Duyguların kendinden farklı başka hislere doygun ifadesi. İfadesini bulduğunda, kederini, hüznünü, sevincini ve umutlarını anlatabildiğinde sanattır, tıpkı tabiat gibi. Keskin sözcükleri olmayan, hitabeti geniş kitleleri kapsayabilen yaşamsal zenginliktir. Eşittir kültüre ve kültürlü olmaya, en önemlisi insan olmaya-insan kalmaya. İçten olmaya ve içtenliğini de ortaya sermeye kararlı olmalıdır sanat. Sanatın içtenliği, sanatçının kendinden ve pak, katışıksız olmasıyla bağlantılıdır. Daha net söylemek gerekirse su gibi olmasıyla...


Neden mi? Çünkü insan olmak ve öyle kalabilmek en büyük sanattır. Beğeniye sunduğumuz, kendi içimizde özelliği olan ama başkalarının gözleri önünde bitirmemiz gereken, yaşama sanatı. Biz varsak sanat var, güzele dair, iyiliğe ait ve geleceği düşsel. Çünkü yaşamak var işin ucunda.


Resmetmek, çizip savuşturmak mıdır, yoksa ustasının hissettiğini nakşetmesi mi tuvale? Hangi büyük ressamın resmi anlatmadı ki görüp bildiği gerçek ya da düşleri gelecek yeni yıllara, yeni nesillere. Evrenseldir tek başına. Edebi anlatım ve şiir yazmak, kelimelerle oynamaktan mı ibarettir sizce, sözcüklerin yerini değiştirip kullanmak tek başına yeterli olur muydu ya da yeterince anlatır mı şiirin sahibini ve görülenden görünmeyene dair geçişlerini?


Sanat sadece bunlardan ibaret değil elbette. Kocaman bir dünya. Yaptığımız işi de düşünmeye odaklanın istedim özgürce. Grafik Tasarım; hissizlikten sözedebilir mi? İnsana ait olmayı, özünde insan olmayı gerektirmez mi?


O halde, insan olmayı içine sindirememiş akıllar, yaşama sanatını tuvaline yansıtamamış zihinler, insan sevmeyi hiçe sayan köhneleşmiş düşünce ifadeleriyle donatılmış beyinler, neyi üretebilir grafik tasarım sanatı adına? Ne zamana kadar üretebilir?




Sadece düşünün... Bir büyük sessizliğin içine hapsedin kendinizi ve düşünün; insanı sevmek sanatı sevmektir. Sanatı seven ve içinde olan insanı görür tam da kalbinin gözüyle, başkalarının farkına bile varamadığı kadar büyük görür hem de. Sanat işte bu noktada gereklidir bizlere. Çünkü insan olmayı öğütler, insan kalabilmeyi öğretir ve hedefler.



" İnsanlarda birtakım ince, yüksek ve temiz duygular vardır ki insan onlarla yaşar. İşte ince, yüksek, derin ve temiz duyguları en ziyade duyabilen ve diğer insanlara duyurabilen şairdir." Mustafa Kemal Atatürk ( 1928 ) (Muhit Mecmuası, Sene:1, No:2, 1928)



Şiir sanatı ile ilgili söylevinde Mustafa Kemal Atatürk, aslında ne de güzel özetlemiş. Sadece şiir ve edebi yaklaşıma ait olmamalı bu cümle. Sanatın tümünü kapsıyor diye düşünüyorum. Derin ve temiz duygularını yansıtabilmesi için insanın gerçek anlamda derin ve temiz olması gereklidir hatta sanat icrasında kural olmalıdır. Aksi takdirde hitab ettiği kitle kesinlikle farkında olacaktır sahteciliğin, net olmayışın ve -insan olmayışın ayırt etme noktasını- bulacaktır. Muhakkak.




Sanatın içeriği, ilgilendiği alan her ne olursa olsun önce insan olmayı gerektirir. Etrafına temiz bir bakış ve yorumlayış, yorumu alıp yaptığı esere yansıtmayı, seslendiği kitleye de içindeki insanlığı farkettirmesi gerekir. Sözün özüne inelim; bu alanda çalışıyorsak ya da çalışacaksak uzun seneler, önce insan olmayı öğrenmemiz gerekir. Dünya bize nimetlerini sunarken gözlerimizi sıkı sıkı kapatıp nasipsiz kalmayalım. Varlık içinde yok olmak istemiyorsak, bakarken görmeyi, gördüğünü kendince ifade etmeyi ve ifadesi zengin bir hayatı sürdürmeyi, derinimizdeki insanla başbaşa kalabilmeyi içimize sindirip, hedef edinelim yaşama dair insanca şeyler yapmayı...



Kasım 2010