Makale / UYAP

UYAP
( Ulusal Yargı Ağı Projesi )

Günlük yaşam içerisinde birbirleri ile sürekli temas halinde olan bireyler birbirleri ile temas halinde iken,yaşadıkları toplumun düzeninin sağlanması için koyulan ve hukuk kavramı adı altında şekillendirilen kurallara da uymak zorundadırlar.

Zaman zaman bu temas hali içerisinde bireyler arasında çıkan anlaşmazlıkların giderilmesi için koyulan kuralların bireyler üzerindeki etkilerinin ve sonuçlarının yine bireyler tarafından öğrenilme arzusu ile günümüz dünyasının hızla değişen düzenine ayak uydurmak ve zamandan tasarruf sağlamak amacıyla kural koyucuların teknolojik imkanlardan yararlanma zorunluluğu hissetmelerine neden olmuştur.Bu imkanlardan bir tanesi de haberleşme ve kişiler arasındaki anlaşmazlıkların çözümlerine daha rahat ulaşmak için kullanılan bilgisayarlar olmuştur.

371 yıl önce 1642 yılında Blaise Pascal tarafından yapılan hesap makinesi her ne kadar günümüz şartlarındaki bilgisayar kavramından çok uzak olsa da bilgisayarın atası olarak kabul edilebilir.
Türkiye'ye ilk bilgisayar 1960 yılında günlerde Karayolları Bölge Müdürlüğü'nde,yol yapımlarında kullanılması gereken hesaplamaları daha hızlı yapabilmek amacıyla getirilmiştir.Devasa büyüklükteki bu bilgisayar basit bir işlem için kullanılacak olsa da Türkiye'de bilgisayar kullanımının miladı olarak nitelendirilebilir.

Yukarıda bahsedilen,bireyler arası çıkan anlaşmazlıkların giderilmesi için oluşturulan hukuki kuralların yürütülmesi sırasında çıkan zorlukların ve oluşan zaman kaybının giderilmesi için Adalet Bakanlığı tarafından teknolojinin imkanlarından yararlanılmak üzere çalışmalar yapılmaya karar verilmiş ve 1998 yılında başlatılan otomasyon çalışmalar sonucu,1999 yılında kurulan Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmalar ile Ulusal Yargı Ağı Projesi ( UYAP ) sistemi oluşturulmuş,2000 yılında aşamalı olarak hizmete sunulmuş ve en nihayetinde 2005 yılında tüm Türkiye genelinde faaliyeti tamamlanmıştır.

Genel tanım olarak, Ulusal Yargı Ağı Projesi ( UYAP ) ;Teknolojinin imkanlarının tam anlamıyla kullanıldığı, Adalet Bakanlığı'na bağlı merkez ve taşra teşkilatları ile bu merkez ve teşkilatlara bağlı ilgili kuruluşların otomasyonunu ile benzer şekilde otomasyonu kurulmuş olan kamu kurum ve kuruluşları ile dış birim entegrasyonunu sağlayan bir bilişim sistemidir.

UYAP bilişim sistemi,bireyler arasında çıkan hukuki olumsuzlukların giderilmesi için Adalet Bakanlığı'na bağlı birimlerde yürütülen hizmetlere,bireylerin en kısa zamanda yer ve mekan sınırı olmadan,teknolojik imkanlar dahilinde ulaşmaları ve hukuki haklarını ve yükümlülüklerini en kısa zamanda öğrenmek ve yerine getirebilmek için oluşturulmuştur.

UYAP sistemi ile, kamu kurum ve kuruluşlar arasındaki haberleşmenin hızı artacak ve aylarca,yıllarca devam eden bekleme prosedürleri ortadan kalkacaktır.Bunun sonucu olarak çağın gereksinimlerini tam olarak karşılayacak ,hızlı,şeffaf ve güvenilir bir adalet sistemi ortaya çıkacaktır.

Adaletin şeffaflaştırılması olgusu amaçlarından biri olan UYAP sisteminin bir parçası da UYAP SMS Bilgi Sistemidir.Bu sisteme 1 SMS ile abone olan,bireyler Türkiye'nin herhangi bir ilinde ya da ilçesinde haklarında dava açılıp açılmadığını anında SMS ile öğrenebileceklerdir.Kendilerinden habersiz ya da haberli olarak açılmış olan dava hakkında en kısa zamanda bilgi sahibi olabilecek olan bireyler haksız duruma düşmekten kurtulabileceklerdir.Yine herhangi basit bir adli işlem için (kanunların öngördüğü kurallar çerçevesinde) adliyeye gitmelerine gerek kalmayacaklar,bu durumda,günlük yaşamlarını idame ettirebilmek için bulunmaları gereken faaliyetleri yarıda bırakmamış olmakla maddi ve manevi tasarruf edeceklerdir.

Günümüz hukuk sisteminde çağın gereğine uygun olarak oluşan değişiklikleri bireylerin takip etmesi her ne kadar zor olsa da UYAP sistemi içerisinde oluşturulmuş olan Vatandan Bilgi Sistemi ile,bireyler hukuki olaylar karşısında haklarını öğrenebilecek,herhangi bir neden ile haklarında açılmış ve hukuki olarak işlemleri devam eden dosyalarının ne aşamada olduğunu Vatandaş Bilgi sistemi için oluşturulmuş olan internet sitesinden rahatça öğrenebileceklerdir.

İlk oluşturulduğu 1998 yılından günümüze kadar geçen süre içerisinde kendisini sürekli yenileyen UYAP Bilişim Sistemi, Türkiye ve dünya genelinde bir çok ödüle layık görülmüştür.

Ulusal Başarılar
2004 eTR Büyük Ödülü
2005 eTR Büyük Ödülü
2008 eTR Büyük Ödülü
2009 En Çevreci Projele Ödülü ( Oracle )
2009 E-Eğitim Kategori Birincilik Ödülü
2009 En İyi Web Sitesi Kategori İkincilik Ödülü
2009 Türkiye Bilişim Derneği Kamu Uygulama Ödülü
2010 Türkiye Bilişim Derneği e-Hizmet Birincilik Ödülü (Vatandaş Portal sistemi ile )
2010 Türkiye Bilişim Derneği e-Hizmet Üçüncülük Ödülü ( UYAP SMS sistemi ile )
2010 Türkiye Bilişim Derneği e-Mobil İkincilik Ödülü ( UYAP SMS sistemi ile )
2010 Türkiye Bilişim Derneği e-Devlet Birincilik Ödülü (Vatandaş Portal sistemi ile )
2010 Türkiye Bilişim Derneği En İyi Web Sitesi Birincilik Ödülü (Vatandaş Portal sitesi ile)


Uluslararası Başarılar
2008 Adaletin Kristal Terazisi Yarışması İkincilik Ödülü ( Catania / Sicilya / İtalya )
2008 Bilgisayar Dünyası Onur Programı Seçkin Proje Altın Madalya (Washington / ABD )
2009 E-Devlet Ödülleri Birincilik Ödülü ( Malmö/İsveç)
2012 Birleşmiş Milletler Kamu Hizmetleri Birincilik Ödülü (UYAP SMS Sistemi ile )
2012 Birleşmiş Milletler Kamu Hizmetleri İkincilik Ödülü ( UYAP sistemi ile )