Nasıl Yaşar Nasıl Ölürüz 58
Fazla vurgu yapmıyorum diye ters süreçler mütemadiyen ve sadece iki yön hareketi içinde keskin olmayabilirler. Yarı açık kapıdaki, açık olanla kapalı olan durum arasında açık, yarı açık, yarı kapalı, dörtte bir açık, beşte bir kapalı gibi konum durumlar süre durumun türlü türlü niceli durumlarıyla olasıdırlar. İki zıtlık arasında, türlü renk tonları frekans skalası gibi birçok görünüşle olan enerji durum alanları vardır.
İniş aşağı bir durum, iniş bitmeden bir süre dümdüz gidebilir. Bir ara engebeyi oluşan sürtünmeler içinde tökezlemeler, sıkıntılı yürümeler oluşabilir.
Hatta bir dağın yükselen sürekli boyutu, kendi içinde iniş aşağı alan bitmeden, ara ara kısa fasılalarla iniş çıkış yapmanın kesikli süreklilikleri içinde olabilir.
Yine dağ sürekliliği içinde o alanın içi binlerce engebe ve pürüzlü sürtünme yüzey alanına sahiptir. Bu engebe içinde ayağınızın takılmasıyla düşüp yuvarlanmanız olasıdır. Arazi engeli ile sürtüşüp yorulmanız vs. hep olasıdır. Bir süreklilik iki zıt alan döngülü çevrimleri içinde bile birçok arızalara sahiptir.
Kısaca tersinen durumlar zaten çevrim olukla birbirini kontrol eden, birbirini durduran, birbirini başlatan, birbirini devam ettiren kontrollü durumlardır.
Yeryüzündeki su, buhar oluyor. Buhar da yağmur bulutlarını yapıyordu. Yağmur bulutları da yağışı ortaya koyuyorsa. Damlayı kristalize eden kum tozlarını söylemiyorum bile. Yeryüzüne düşen yağış ta tekrar buhara döner. Buharımız da tekrar yeni bir yağmur bulutlarını oluşmakla bu süreci devam ettiren çevrimlere dönüşüyordu. Her biri bir düğüm ve karar noktalarıydı.
Bunun tersi de olasıydı. Belli bir buharlaşma süreci sonunda buharlaşma belli bir niceli durum içinde kendi bulut yüklerine dönüşemeden buhar havadaki nem oranını doygunluk noktasına getirmekle, doygunluk ifade eden bağıl nem oranı buharlaşmayı durdurabilir.
Böylece kesilen buharlaşmayla birlikte yağışa dönüşecek olan bulut yük oranı da kesilmiş olmakla, yeni buharlaşma oluşamaz. Dahası buharlaşmayı destekleyecek olan yağış ta oluşamaz. Yağış olacak olanın yağış olamamasıyla süreç kendi kendisini otomatikman durdurur. Bu basit süre durum, o çevrimim basit bir kendi kendisini oto kontrolüdür.
Ya da buhar olan suyun tekrar yağmur olarak yere düşmesi ile düşen yağıştan yeniden buhar oluşmakla süreç tekrar kendi kendisini devam ettirir. Yine bu da otomat bir çevrim kontrolü olur. Açık olan kapanmayla kendisini kontrol eder. Kapalı durum da açılmanın ters durumuyla kendisini kontrol eder. Eğimler bir başka belirimle kapalı sistemde kontrol süreçleridir.
Açık, kapalı olanla var. Ve bu bağıntın var oluş otomatik olarak birbirinin çevrimleri ve birbirlerinin kontrolüdürler. Bu belirmeler aynı zamanda da zıtlığa dönüşen, zıtlığa kayan süre durumun eylemli devingen olmasıdır.
Ağır olan hafif olanla vardır. Ağır olan hafif olanla hem görece var. Hem de üst üste zaman oluşuyla vardır. Siz Ali'nin yanında uzun. Barış'ın yanında kısa olduğunuzu gözlemiş, ölçmüş olalım.
İşte Ali ve Barış'ın olmadığı durumla onlar varmış gibi onlara kıyasla siz hem uzun hem kıs imajlı boyutla üst üste zamanlar içindesiniz. Ölçme, belirleme olmakla; sürecin dalga boyutunu bu üst üste zamanlardan birine, parçacık olarak çöktürmeydi.
Ve bile yine üst üste zıt durumlar hem de ağır olandan hafife doğru veya hafif olandan ağır olana doğru baskı ve basınçla eylemlidirler.
Eylemliliği ya da birbirine dönüşen otomatik kontrol süreçlerini o şeyin içine olmasını hiç kimse emredip, hiç kimse birbirini kontrol eden otomatik dönüşlü eylem süreçlerini o şeyin içine sokmuyordu.
Mekân düzlemi dışında duvara baktığınız zaman; duvar düşey düzlemledir. Düşey ilik birçok dikey çizgi durumlarla duvar bütünlüğü içinde aynı anda birbirini kontrol edip birbirini belirleyen süreçler olduklarını hemen görürsünüz.
Düşey düzlemin içine kimse dikey doğruları, sayısız noktaları sokup yer çekimi doğrultusunda gerilimle düşey ligi kontrol etmez. Görece düşey olan, yine görece dikey çizgi durumlarladır.
Oysa siz dağın eteğinde dağın doruğuna doğru baktığınızda, girişen birçok durumlardan çok görece tırmanılacak dikey bir yanal alanla baş başasınızdır