Özgürlüğün Kıymeti

Zamanında kıymeti bilinmeyen şeylerden biri de özgürlüktür..

Özgürlük-bağımsızlık- hürriyet-istiklâl.. Bir ulus için en önemli kelimeler.. İşte bu kelimelerin değerini, çok kısa amma mücadele içinde geçmiş bir hayatı anlatarak aksettireceğim sizlere.. Bu mefhumların kıymetini daha iyi anlayasınız diye..

Ahmed CEVAD'ı anlatacağım sizlere.. Azerbaycan'ın istiklâl şairi.. Bizde Mehmet Akif ne anlam ifade ediyorsa, Azerilerde o..

O her şeyden önce Türkiye sevdalısı idi .. 15 Kasım 1914' tü bu şiir kaleme alındığında.. Osmanlı'nın son dönemleri.. Böyle bir dönemde dahi Türk'ün bayrağını övmekten geri durmadı. Bestelenip dillere marş olan şiirinde Gence' den şöyle sesleniyordu:

Çırpınırdı Karadeniz
Bakıp Türk'ün bayrağına
"Ah!..." diyerdin hiç ölmezdin
Düşebilsem ayağına!

O, Türkiye ve Türk sevdası ile yanarken, ülkesi güzel Azerbaycan da hain planların odağı halinde idi. Düşmanları ise Sovyetler ve Ermeniler..

Ey asker şiirinde yine Türk askerine sesleniyor; onu övmekten, onu memleketinde görmekten gurur duyuyordu..

"Şu karşıki duman çıkan bacadan
Sen gelmeden iniltiler çıkardı.
Gecikseydin mazlumların feryadı
Yeri, göğü, kâinatı yıkardı"

Kafkaslara Türk Ordusu'nun girdiği günü şöyle ifade ediyordu müthiş dizelerinde:

"Ey şanlı Ülkenin, şanlı Ordusu
Unutmam Kafkas'a girdiğin günü
Gelirken koğmaya Turan'dan Rus'u
Ayağını Karadeniz öptü mü?'

1937' de Sovyetler tarafından kurşuna dizilip öldürülmeden önce yazdığı şiirle sizi baş başa bırakıyorum ki, artık istiklal özlemi ile susmayacağını ilan ediyordu.. İşte ölüm fermanını hazırlayan dizeler:



S U S M A R A M !

Men bir gulam, yük altında ezilmişem, gardaşım,
Sevinç bilmez bir mahkumam, ahu-zardır sırdaşım.

Damga vurub, zencirleyib tullamışlar zindana,
Karlı-buzlu cehennemler mesken olmuşdur bana.

Mene dinme, sus deyirsen, ne vahtacan susacam,
Buhranların, hicranların, mahbesinde galacam?

Niye susum, konuşmayım, insanlıkda payım var,
Menim ana vatanımdır talan olan bu diyar.

Niye susum, konuşmayım, Türk yurdudur bu toprak,
Oğuzların, elhanların vatanında kimdir, bak!

Bu dünyada azadlığı şan şöhretten üstün tut,
Alçaklığı, yaltaklığı rezilliyi sen unut!

Nece susum, konuşmayım, men eyleyim heyanet?
Hanı sevgi, hanı vatan, de harda galdı millet?

Men bir gulam, yerim altun, suyum gümüş, özüm aç,
Atam mahkum, anam sail, elim her şeye möhtaç.

Men Türk evladıyam, derin aklım, zekam var,
Ne vahtacan çiynimizde gezecekdir yağılar?

Ne kadar ki, hakimlik var, mahkumluk var, ben varam,
Zülme garşı isyankaram, ezilsem de susmaram!

Son sözlerimizi yine Azerbaycan'ın milli şairi Bahtiyar VAHAPZADE ile tamamlayalım:

'Hürriyet olmayan bir memlekette,
İnsanlar yaşar, insanlık olmaz.'