Cervantes’ın Hayatı ve Eserleri
1- Cervantes’in Hayatı
Çağdaş romanın babası olarak bilinen Miguel de Cervantes Saavedra, 29 Eylül 1547 yılında İspanya’nın Alcala de Henares şehrinde dünyaya geldi. İspanyol Edebiyatı’nın ünlü yazarı Cervantes’in babası Madrid yakınlarında gezgin eczacı cerrahtır. Yedi kardeşten dördüncüsü olan ünlü yazar düzenli bir eğitim almamıştır. Düzenli eğitim almamasına rağmen Madrid’de kendini yetiştirme olanağı bulmuş ve yetiştirmiştir. Babasının meslek hayatındaki sıkıntılarından dolayı devamlı gezmek zorunda kalmıştır.1551’de Valladolid’e, 1552’de Alcala de Henares’e, 1553’de İspanya’nın güney şehirlerinden biri olan Cordoba’ya taşınmak zorunda kalmıştır. Amcası Cervantes’i 1562 yılında Sevilla’ya bir Cizvit okuluna göndermiştir. Fakat ailenin maddi durumunun kötüleşmesi ve sıkıntılar yaşaması onun eğitimini yarıda bırakıp Madrid’e dönmesine neden olmuştur.
Madrid’de 20’li yaşlarında iken bir kadından dolayı düelloya girmiş ve düelloda karşısındaki kişiyi ağır şekilde yaralamıştır. 1568 yılındaki İspanya’da düello yasaktır. Yapanlar ağır şekilde cezalandırılmaktadır. Düello yaptığı ve karşısındakini yaraladığı için yargılanır. Gıyabında yapılan duruşmada, Cervantes’in sağ elinin halk önünde bilekten kesilmesine ve 10 yıl için İspanya Krallığı’nın sınırları dışına sürülmesine karar verilir. Aldığı hükümden dolayı İtalya’ya kaçar. Bu dönemlerde Papa V.Pius Osmanlılara karşı bir Haçlı seferi düzenlemektedir. Bunun üzerine Cervantes, Akdeniz’deki Osmanlı üstünlüğüne karşı Venedik, Ceneviz, Malta, Papalık ve İspanya’nın kurduğu Haçlı Donanmasına katılmaya karar verir ve katılır. Osmanlı İmparatorluğu Haçlılarla 1571 yılında yapılan İnebahtı Deniz Savaşı’nı kaybeder. Ancak Cervantes İnebahtı Deniz Savaşı sırasında göğsünden ve sol elinden yara almıştır.
Tedavi olması için Mesina’ya gönderilen Cervantes 6 ay Mesina’da kalır. Yapılan tedavilere cevap vermez ve bir daha sol kolunu kullanamaz. Bir sonraki sene askerlik görevine yeniden başlar ve Osmanlı’ya karşı yapılan birçok sefere katılır. İnebahtı Deniz Savaşı’nın üzerinden 4 yıl geçmesine rağmen istediği rütbeye ulaşamayan Cervantes askerliği bırakır. Napoli’den İspanya’ya geçmek için güneş anlamına gelen Sol adlı kadırgayla 1575 yılında denize açılır. Cervantes ve yanında bulunanlar Osmanlılar tarafından yakalanıp Cezayir’e gönderilirler. Bazı belgelere göre Cervantes Kılıç Ali Paşa Camii’nin yapımında duvar ustası olarak çalışmıştır. Mimar Sinan’ın emrinde camide çalışanların adı vakıf defterlerine kaydedilirmiş. Vakıflar arşivinde bulunan defterde Cervantes’in adının kayıtlı olduğu görülmektedir.
Cervantes esaretten kurtulmak için Kral II.Philip’e manzum bir mektup yazar. Bu mektuptan sonra anne ve babası fidye parasını denkleştirip gönderirler ve Cervantes 5 yıllık esaret hayatından kurtulur. 1580 yılında İspanya’ya döner. İspanya’da bir müddet iş arar fakat bulamayınca Madrid’e döner ve yazarlığa başlar. Ülkesine dönen Cervantes yaklaşık 30 civarında oyun yazar. 1585’te pastoral romanı La Galetea’yı yayınlar. Zengin çiftçinin kızı Catalina de Salazar’la evlenir. 1616 yılında 69 yaşındayken vefat eder. Cervantes ve karısı Trinitarian Manastırı’na gömülmüştür.
2- Cervantes’in Edebi Kişiliği
Cervantes, fakir fakat ünlü bir yazardır. Yazarlık yapması için bir kont ona hayatının sonlarına doğru maddi destek sağlamıştır. Ünlü yazarın yaşadığı dönemlerde çok fazla şövalye romanları yazılmaktadır. Şövalye romanlarını yermek için Don Kişot’u yazmıştır. Modern romanın ilk öncüsü olan Don Kişot’ta İspanyol feodal toplumunun eleştirel çözümlemesini yapmaktadır. Esaret temalı yazılarında Cervantes genellikle Türklerden bahsetmektedir. 5 yıl kadar Türklerin elinde esir kalmış farklı dine inanan birinin olumlu şeyler yazması beklenemez. İspanya’nın da en büyük düşmanı olan Türkleri övmesi durumunda kitaplarının basılması imkansızdır.
Romanında Don Kişot iki dünya arasında sıkışıp kalmıştır. Aslında kendini anlatmaktadır. Çünkü kendisi de Balzac ve Homeros’un arasında sıkışıp kalmıştır. Don Kişot eserinde olduğu gibi Cervantes, yeni zamanı kavramaya çalışan, modernitenin gelişini müjdeleyen, sözün büyüsü ile okurunu etkileyen bir yazardır. Eserlerinde yaşananları yermesi ve insanların kendinden bir şeyler bulması etkileyici olmuştur ve onu başarıya götürmüştür. Don Kişot adlı eseri, kısa zaman içinde İngiltere, İtalya, Fransa ve Türkiye’de duyuldu. Çevirileri yapıldı ve okundu.
3- Cervantes’in Eserleri
İspanyol romancı, şair, oyun yazarı olan Cervates, çok sayıda esere imza atmıştır. Öykü, demene, roman ve oyun türünde yazdığı en önemli eserleri şunlardır:
- Don Kişot
- La Galatea
- Persiles ile Sigismunda’nın Acıları
- Özgür Ruhlu Aşıklar
- İspanyollar İngiltere’de
- Cezayir’de Sürgü
- Cezayir Mahkumları
- Büyük Sultan
- Aşk Dehlizi
- Salamanca Mahzenleri
- Örnek Alınacak Hikayeler
- Uyanık Nöbetçiler
- Oviedolu Katalina Sultan
- Parnaso’ya Yolculuk
Bazı araştırmacılar Cervantesi’n yazmaya devlet memurluğu sırasında ortaya çıkan usulsüzlükten dolayı yattığı cezaevinde karar verdiğini ifade etmektedirler. 1605 yılında yayınlayarak büyük başarı elde ettiği Don Kişot’un ikinci cildini 1615 yılında yayınlamıştır.