Ceyhun Atuf Kansu'nun Hayatı ve Eserleri
Ceyhun Atuf Kansu, Türk yazar, şair ve doktor.
Doğum tarihi ve yeri: 7 Aralık 1919, Bostancı, İstanbul
Ölüm tarihi ve yeri: 10 Mart 1978, Ankara
1- Ceyhun Atuf Kansu'nun Hayatı
7 Aralık 1919, Bostancı/İstanbul'da doğan Kansu, İlkokulu Ankara Necati bey İlkokulu'nda , Ortaöğrenimini Ankara Gazi Lisesi'nde tamamlamıştır. Kansu'nun ilk şiiri de Gazi Lisesi'nin dergisi Filiz'de 15 ocak 1938'de yayımlanmıştır. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde okurken ilk kitapları çıkan Kansu, Bir Çocuk Bahçesi'nde (1941), Bağbozumu Sofrası (1944). Bu iki kitabında, doğa, çocuk ve yurt sevgisine ağırlık vermiş, birçok dergide de yazı ve şiirleri yayımlanmıştır.
Kansu Tıp Fakültesi'ni tamamlamış, ihtisasını çocuk hastalıkları üzerine yapmıştır. Ankara'nın gecekondu semti Altındağ'da sağlık ocağına benzer bir poliklinik açarak, halk çocuklarına sağlık hizmeti götürmeye çalışmış, bu dönem içinde Çocuklar Gemisi (1946) adlı kitabını çıkarmıştır. Kendi isteğiyle Tokat/Turhal'a giderek Turhal Şeker Fabrikası'nda uzun yıllar doktorluk yapmıştır.
Turhal'da bulunduğu dönem içinde halkın sorunlarına eğildiği, yurdu ve bu yurdun insanlarını betimlediği şiirlerinden oluşan Yanık Hava (1951), Haziran Defteri (1955) ve Yurdumdan (1960) adlı şiir kitaplarını çıkaran Kansu, 1959 yılında Ankara'ya gelmiş ve Şeker Şirketi Genel Müdürlüğü ve Ankara Şeker Fabrikası'nda doktorluğa başlamıştır. Şiirleri ve yazılarını toplumsal sorunlar ve Mustafa Kemal Atatürk'ün öğretisi üzerinde yoğunlaştırmıştır. Ankara'da geçirdiği bir rahatsızlık sonucu yaşama gözlerini yummuştur.
2- Ceyhun Atuf Kansu'nun Edebi Kişiliği
1945 yılından sonra Yeni Şiire geçmiş, toplumcu gerçekçi şiirin özellikle 1960'tan başlayarak başarılı ustası durumuna gelmiştir. 1940'lı yıllarda filizlenen Yeni Şiir akımı içinde yer almış, bir anlamda 1940 kuşağı şairi sayılmıştır ve Garipçilere en uzak bir şair konumunu korumuştur.
3- Ceyhun Atuf Kansu'nun Eserleri
- Şiir:
- Bir Çocuk Bahçe, sinde (1941),
- Bağbozumu Sofrası (1944),
- Çocuklar Gemisi (1946),
- Yanık Hava (1951),
- Haziran Defteri (1955),
- Yurdumdan Şiirler (1960),
- Bağımsızlık Gülü(1965),
- Sakarya Meydan Savası (1970),
- Buğday, Kadın, Gül ve Gökyüzü (1970).
- Makale, İnceleme, Deneme:
- Turhal Dolaylarında Çocuk Bakımı (1954),
- Anneler Soruyorlar (I. cilt, 1959, II. cilt 1961),
- Tonguç'un Kitapları (1964),
- Atatürk Devriminin Temeli: Ya Bağımsızlık Ya Ölüm (1964),
- Hekimlik Andı (1964),
- Anayasa ve Yasalar (1965),
- Köy Öğretmenine Mektuplar (1964; TDK 1965 Deneme Ödülü'nü kazandı),
- Atatürkçü Olmak (1966),
- Devrimcinin Takvimi (1962),
- Sevgi Elması (1972),
- Cahilliğin ve Teknik Yetersizliğin Giderilmesinde Köy Enstitüleri Uygulamasından Çıkan Sonuçlar (Cevat Geray, Hürrem Arman'la, 1968),
- Cumhuriyet Bayrağı Altında: Yaşam Öykümde Devrim (1973),
- Cumhuriyet Ağacı (1973),
- Halk Önderi Atatürk (1972),
- Atatürk ve Kurtuluş Savaşı (radyo konuşmaları, 1969-1972),
- Balım Kız Dalım Oğul (yurt yazıları, 1971).
- Dram Kaynağı Olarak Söylev (1980),
- Halk Albümü(der. Muzaffer Uyguner, 1994),
- Çocuk Kitapları:
- İyi İnsan Mehmet Ali (öykü, 1964),
- Üvey Ana (öykü. 1964),
- Sihirli Değnek (1941),
- Güneş Salkımı (kitaplarına girmemiş yazı ve şiirler, ö.s. der. Muzaffer Uyguner, 1991),
- Söylevi Okurken (ö.s. der. Muzaffer Uyguner, 1996),
- Bir Kasabadan Resimler (ö.s. 1991),
- Tahir ile Zühre (halk öyküsü, Sevgi Elması adıyla. 1972).
4- Ceyhun Atuf Kansu'nun Ödülleri:
- 1965 Türk Dil Kurumu Deneme Ödülü Köy Öğretmenine Mektuplar ile
- 1966 Yeditepe Şiir Armağanı
- 1970 Behçet Kemal Çağlar Ödülü Sakarya Meydan Savaşı ile