Fıkra
İnsanların gülümsemelerini sağlamak için oluşturulan kısa anlatılara fıkra denir. Fıkralarda güldürmenin yanında yol göstericilik, düşündürme, ders verme, öğüt de amaçları da vardır. Fıkrada sohbet yaygın şekilde kullanılmaktadır. Türk edebiyatında Nasreddin Hoca, Bektaşi ve Karadeniz fıkraları en bilinen fıkralar olarak bilinir. Günümüzde şehir, meslek, kurum gibi unsurlar için de fıkralar oluşturulmuştur.
Fıkranın Özellikleri
- Fıkralarda ele alınan konu en kısa yoldan ve özlü bir şekilde anlatılır.
- Fıkralar, daha çok insanlar ve hayvanlarla ilgilidir.
- Fıkra anlatımında sohbet üslubu egemendir.
- Fıkralarda mizah ve hiciv unsurları ön plandadır.
- Fıkralarda çoğunlukla nükteli bir dil tercih edilir.
- Fıkralarda belli bir amaç güdülür. Genellikle bu amaç bir ders veya öğüt verme şeklindedir.
- Fıkralar, sözlü veya yazılı şekilde olabilir.
- Çok kısa fıkralarda çeşitli zeka oyunlarına rastlanabilir.
- Daha çok sözlü kültürün ürünleridir.
Fıkra Örnekleri
Sorular Kolay mı?
Temel sınavdan çıkan oğluna sordu:
-Uşağum nasi geçti, sorular zor miydi?
Oğlu omzunu silkti ve şahane cevabı verdi:
-Yok babacuğum, sorular kolaydi ama cevaplari çok zor idi.
Nasreddin Hoca
Nasrettin Hoca bir gün kedisini yıkıyormuş. Yoldan geçen arkadaşı Hoca'ya: "Hocam kediyi yıkama, öldürürsün." demiş. Hoca, aldırış etmemiş ve yıkamış. Arkadaşı dönüşte, kedisinin ölümüne üzülen Hoca'yı görmüş. Adam: "Hocam, ben size kediyi yıkamayın, kedi ölür demedim mi?" demiş. Hoca: "Yıkarken ölmedi ki sıkarken öldü!" demiş.