Jean-Jacques Rousseau'nun Hayatı ve Eserleri

Jean-Jacques Rousseau, Cenevreli filozof ve yazar.

Doğum tarihi ve yeri: 28 Haziran 1712, Cenevre, İsviçre
Ölüm tarihi ve yeri: 2 Temmuz 1778, Ermenonville, Fransa

1- Jean-Jacques Rousseau'nun Hayatı

28 Haziran 1712, Cenevre, İsviçre de dünyaya gelen yazar. doğumda annesini kaybetmiştir. Babasının tutucu Cenevre'nin toplumsal hiyerarşisine ters düşen davranışlarından ötürü hapse girmemek için kentten kaçmasıyla annesinin zengin akrabalarının yanında ezilen Rousseau 16 yaşında Cenevre'den ayrılarak Kalvencilikten Katolikliğe dönmüş ve Sardinya ve Fransa'da yaşamaya başlamıştır. Savoie'da Madame de Warens'le tanışması yaşamında bir dönüm noktası olan yazar, daha önce hiç okula gitmemiş olan yazar, Madame de Warens'in evine yerleştikten sonra tutkuyla okumaya başlamış ve akıllı, kültürlü, zevk sahibi kadın sayesinde yeteneklerini geliştirme fırsatını bulmuştur.

Rousseau 30 yaşında Paris'e gittiğinde artık başkentin gittikçe liberalleşen kültür yaşamını etkileyebilecek bir düşünür, yazar ve müzikçi olmuştur. Burada tanıştığı Denis Diderot'yla birlikte, aydınlanmanın temel yapıtlarından olan Encyclopedie'nin çevresinde toplanmış "filozoflar" arasında sivrilmiştir. Diderot'nun yayın yönetmenliğini üstlendiği Encydopedie'nin müzik maddelerini yazmaya başlar ve güçlü, akıcı üslubuyla çok geçmeden grubun en göze çarpan üyesi haline gelir. Bu arada beste de yapmaktadır. Le Devin du village (1752; Köy Kâhini) adlı operası sarayda çok beğenilmiş, ama Rousseau saray bestecisi olarak rahat bir yaşam sürebilecekken bunu tercih etmemiştir.

Paris'in gösterişli yaşamından sıkılan Rousseau 1754'te cahil bir çamaşırcı olan metresi Therese Levasseur'ü de alarak Cenevre'ye döner ve yeniden Kalvenciliği benimseyerek yurttaşlık haklarını geri alır. "Doğal düzen" içindeki insanların topluluk halinde değil, yalnız yaşayan varlıklar olduğunu, ama mutlu, sağlıklı, iyi yürekli ve özgür olduklarını ileri sürmüştür. Rousseau yurttaşlık haklarını kazandıktan sonra Cenevre'den ayrılarak Paris'e dönmüş, ama özellikle din konusundaki görüş ayrılıkları ve d'Alembert'in yazdığı "Cenevre" maddesi yüzünden Encyclopedie çevresinden uzaklaşmış, 1756'da Paris'ten ayrılarak Montmorency'de bir kır evine yerleşmiştir.

2- Jean-Jacques Rousseau'nun Edebi Kişiliği

Yazar aydınlanma çağında yetişmiş olmakla birlikte, uygarlık eleştirisi ve doğaya dönüş önerisiyle romantik akıma öncülük etmiştir. Monarşiye karşı halk iradesinin üstünlüğünü savunmuş Fransız Devrimi'ni ve özellikle Jakobenleri etkilemiştir. Özellikle son yapıtında önceki tutkulu üslubunun yerini huzurlu, lirik bir anlatım almıştır. Büyük bir içtenlikle, kendi ruhuyla baş başa, doğruyu dile getiren Rousseau'nun İtiraflar'ı edebiyatta Stendhal'den Charles Baudelaire, Gide ve Jean Genet'ye kadar uzanan bir çizginin başlangıcını oluşturmuştur.

3- Jean-Jacques Rousseau'nun Eserleri

• Deneme:
  • Bilimler ve Sanatlar Üzerine Söylev (Discours sur les sciences et les arts). (1750)
  • İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Temeli ve Kökenleri (Discours sur l'origine et les fondements de l'inégalité parmi les hommes) (1755)
  • Politik Ekonomi Üstüne Söylev (Discours sur l'économie politique) (1755)
  • Ahlak Prensipleri Mektupları (Lettres morales) (1758)
  • Etkinlikler Gösterileri Üstüne Mektup (Lettre sur les spectacles) (1758)
  • Toplum Sözleşmesi (Du Contrat Social) (1762)
  • Emile ya da Eğitim Üzerine (Émile ou De l'éducation) (1762)
  • Dağda Yazılmış Mektuplar (Lettres écrites de la montagne) (1764)
  • Korsika İçin Anayasa Projesi (Projet de constitution pour la Corse) (1765)
  • Polonya Hükümeti Üstüne Düşünceler (Considérations sur le gouvernement de Pologne) (1771)
  • Dillerin Kökeni Üstüne Deneme (Essai sur l'origine des langues) (1781)
• Otobiyografi:
  • İtiraflar (Les Confessions) (1770)
  • Jean-Jacques'ı Yargılayan Rousseau (Rousseau juge de Jean-Jacques) (1777)
  • Yalnız Gezenin Düşleri (Les Rêveries du promeneur solitaire) (1778)
• Roman-Şiir:
  • Julie ya da yeni Heloise (Julie ou la Nouvelle Héloïse) (1761)
  • Leviler Kabilesinden Efraim (Le Lévite d'Éphraïm) (1762)
• Tiyatro ve Müzik:
  • Jean-Jacques Rousseau Tarafından Bulunmuş Olan Müziksel Notasyon Sistemi (Système de notation musicale de Jean-Jacques Rousseau) (1742)
  • Çapkın Periler Operası (Les Muses galantes) (1747)
  • Köy Kahini (Le Devin du village) opera (1752)
  • Narkissos veya öz Sever Kişi (Narcisse ou l'Amant de lui-même) (1752)
  • Fransız Müziği Üstüne Mektup (Lettre sur la musique française) (1753)
  • Pygmalion (1771)