Sadri Ertem'in Hayatı ve Eserleri
Tam adı Sadri Etem Ertem, Türk siyasetçi ve yazar. Sol Kemalizm ideolojisinin kurucusu.
Doğum tarihi ve yeri: 1898, İstanbul.
Ölüm tarihi ve yeri: 13 Kasım 1943, Ankara.
1- Sadri Ertem'in Hayatı
1898 yılında İstanbul'da doğan yazar, babasının subay oluşu nedeniyle çocukluğunu Anadolu ve Rumeli'nin çeşitli kentlerinde geçirmiştir. 1914 yılında İstanbul Sultanisi’ni , 1920 yılında da Darülfünun (İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi) Felsefe Bölümü’nü bitirmiştir. Sırasıyla Ankara Sultanisi Muallimliği, Ankara Daru’l-Muallimin Hukuk ve İktisat Muallimliği, Kuleli Askeri Lisesi Musahabatı Ahlakiyye ve İçtimaiyatı, İstanbul İmam Hatip Mektebi Ruhiyat ve Ahlak, Edebiyat ve Kitabet, Kadıköy Kız Orta Mektebi Tarih ve Coğrafya, Gaziosmanpaşa Orta Mektebi Tarih ve Coğrafya, Kadıköy Lisesi Tarih ve Gazi Terbiye Enstitüsü Felsefe ve İçtimâiyyat Muallimliklerinde bulunmuş, Dahiliye Vekaleti Matbuat Umum Müdürlüğü Müşavirliği, Gazetecilik, Tercüman-ı Hakikat ve Tanin Gazetesi Yazarlıkları, Yazarlık, TBMM VI. ve VII. Dönem Kütahya Milletvekilliği yapmıştır.
Kurtuluş savaşı yıllarında Anadolu'da 'Hakimiyet-i Milliye' ve 'Yeni Gün' gazetelerinde yazı işleri müdürlüğü, 'Son Telgraf' gazetesinde ise başyazarlık yapmıştır. Tercüman-ı Hakikat"te yayınlanan Ertem'in ilk hikayesi 1917'de Genç Yolcular'da yayımlanmıştır. Ertem'in eserlerinden bazıları Rusça, Fransızca, Almanca, İngilizce, Yunanca, Çince ve Arapça'ya çevrilmiştir. yazar 13 Kasım 1943'te Ankara'da ölmüştür.
2- Sadri Ertem'in Edebi Kişiliği
Ertem ,İlk toplumcu roman ve hikâye yazarlarımızdandır. Edebiyatın işlevinin emekçi kitlelerin bilinçlendirmesi olduğunu savunmuş, Atatürk ilkelerini toplumculukla bağdaştırmaya çalışmıştır. Eserlerinde Ağa-tüccar sömürüsünü, fabrika-işçi ilişkisini, bürokrasinin halk üzerindeki baskısını anlatmıştır.
Sanat kaygısı yoktur. Kitabi bilgilere dayanan bir gerçekçilik anlayışı vardır. Duygusallıktan, tasvir ve psikolojik derinlikten uzak, tüm gücünü fikirlerden alan, her şeyi sonuç bölümünde söyleyiveren bir anlatımı vardır.
3- Sadri Ertem'in Eserleri
- Roman:
- Çıkrıklar Durunca
- Bir Varmış Bir Yokmuş
- Düşkünler
- Yol Arkadaşları
- Öykü:
- Silindir Şapka Giyen Köylü
- Bacayı İndir Bacayı Kaldır
- Korku
- Bay Virgül
- Bir Şehrin Ruhu
- Gezi:
- Ankara-Bükreş
- Bir Vagon Penceresinden
- Deneme:
- Fikir ve Sanat