Geçmişten Günümüze Edebiyat Dergileri
Gazete ve dergiler, edebiyatı okuma ve anlamada günümüzde dahi çok önemli bir yere sahiptir. Eski zamanlarda, teknoloji henüz bu kadar gelişmemişken edebiyatla alakalı olanı biteni edebiyat dergilerinden öğrenirdik. Şimdilerde online olarak birçok dergi ve gazete çıkmakta ve okuyucuyla buluşmakta olsa da , basılı edebiyat dergisinin yeri hep ayrı olmuştur. Biz de edebiyatla.com okuyucuları için, 1800’lü yıllardan günümüze değin; çıkan ve çıkmakta olan edebiyat dergilerini derledik.
1- Servet-i Fünûn Dergisi
Servet-i Fünûn dergisi, başlarda bir bilim ve fen dergisiydi. Derginin başına Tevfik Fikret’in ve Recaizade Mahmud Ekrem’in geçmesiyle bir edebiyat dergisi halini aldı. 1986-1901 yılları arasında yayın hayatını sürdürdü. Bu dergide yazanlar arasında, Tevfik Fikret, Halit Ziya Uşaklıgil, Hüseyin Cahit Yalçın ve Recaizade Mahmud Ekrem gibi yazar ve şairler bulunmaktadır. Servet-i Fünün dergisi, Hüseyin Cahit Yalçın’ın Edebiyat ve Hukuk başlıklı yazısından sonra kapatılmıştır. Dergi daha sonra yayın hayatına devam etse de, eski popülaritesini yakalayamamıştır.
2- Büyük Doğu Dergisi
Büyük Doğu dergisi, 1943- 1978 yılları arasında Necip Fazıl Kısakürek’in öncülüğünde çıkarılan bir dergidir. Dergi yazarları kendilerine “Büyük Doğucular” demiştir. Dergi 1978 yılında kapatılmıştır. Toplamda 512 sayı çıkarılan dergi, islami bakış açısıyla yazılmıştır.
3- Varlık Dergisi
Yaşar Nabi Nayır tarafından kurulan bir edebiyat ve kültür dergisidir. 15 Temmuz 1933’ten beri varlığını sürdürmektedir. Aylık olarak çıkar. Yaşar Nabi Nayır’ın vefatından sonra kızı yazı işleri müdürlüğüne geçmiştir. Kaliteli yazarların, eleştirmenlerin ve de şairlerin yer aldığı günümüzde birçok takipçisi olan bir edebiyat dergisidir.
4- Mavera Dergisi
Mavera dergisi, 1976 -1990 yılları arasında toplamda 164 sayı olarak yayınlanan dergidir. Bu dergide yazan isimlerden bazıları şunlardır.
Cahit Zarifoğlu, Erdem Beyazıt, Rasim Özdenören, Akif İnan, Nazif Gürdoğan. Burada yazan şairlere, Yedi Güzel Adam denmiştir. Bu derginin yazarları dergiyi, Nuri Pakdil yönetimindeki edebiyat dergisinden ayrılarak kurmuşlardır.
5- Yedi İklim Dergisi
Öykücü Ali Haydar Aksal’ın kurduğu, hâlâ yayın hayatına devam etmekte olan edebiyat dergisidir. Dergi aylık olarak çıkmaktadır. Osman Bayraktar, Nurettin Durman dergide yazan yazarlardan bazılarıdır.
6- Türk Dili Dergisi
Türkçenin uzun soluklu aylık dergisi. İlk sayısı Ekim 1951’de yayımlanır. Son sayısı ise, Mart 2019 yılında çıkmıştır. Günümüzde yayın hayatına devam eden edebiyat dergilerindendir. İlk sayılarında Agah Sırrı Levend, şimdi ise Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın yazı işleri müdürlüğünü yapmaktadır. Türk Dili dergisinde yazan bazı araştırmacılar ise, Saim Sakaoğlu, Nevzat Gözaydın, Ahmet Bican Ercilasun, Mustafa Canpolat’tır.
7- Hece Dergisi
Aylık edebiyat dergisi olarak 1997’den bu yana yayın hayatını sürdürmekte olan bir dergidir, Hece dergisi. Yunus Emre’nin “Başları ucunda hece taşları/ Ne söylerler ne bir haber verirler” dizelerinden adını alır. Hece’de yazan bazı şair ve yazarlar şunlardır. Atıf Bedir, Ali Karaçalı, Zeynep Hicret.
8- Kitap-lık Dergisi
Yapı Kredi yayınları tarafından iki ayda bir olarak yayımlanan edebiyat dergisi olan Kitap-lık, 1993 Eylül ayından bu yana çıkmaktadır. Her sayısında farklı bir yazarı ya da şairi ele alıp işler. İçerisinde şiire, öyküye dair birçok detaylı araştırma bulmak mümkündür.
9- Notos Edebiyat Dergisi
Genel yayın yönetmenliğini Semih Gümüş yapmaktadır. Günümüzde hâla çıkmakta olan edebiyat dergilerindendir. İki ayda bir çıkan dergide, aylık olarak işlenen dosya konuları, Notos’u takip edilen bir edebiyat dergisi yapmıştır.
10- Hisar Dergisi
Garip Akıma karşı çıkan bir grup şair, şiirlerini Çınaraltı dergisinde yayımlarlar. Daha sonraları ise bu şairler, şiirlerini Hisar dergisinde yayımlarlar. Derginin ilk sayısı 16 Mart 1950 yılında çıkar. Dergi, 75. Sayısından sonra yayın hayatına ara verir. Ocak 1964’te yeniden çıkan dergi, Aralık 1980’de 277. Sayısından sonra kapatılır. Dergide yazan bazı şairler şunlardır:
Mehmet Çınarlı, İlhan Geçer, Mustafa Necati Karaer, Bekir Sıtkı Erdoğan, Yavuz Bülent Bakiler, Turgut Özakman...
11- Kafka Okur Dergisi
Önceleri bir edebiyat sitesi olarak kurulmuşken , Eylül 2014’te ilk sayısı çıkmış olan dergidir. Okuyuculardan gelen öykü, deneme, şiirleri bulabileceğiniz popüler olan bu dergide, aylık olarak işlenen bazı önemli yazarlar ve de konular vardır. Günümüzde hâlâ çıkmaktadır.
12- Ot Dergisi
Nejat İşler, Burak Aksak gibi isimlerin yer aldığı, günümüzde oldukça popüler olan edebiyat dergisi. 2013 yılında, Maksat Biraz Yeşillik Olsun, sloganını hayata geçirdi. Yazarları arasında, televizyon programları arasında tanıdığımız isimler yer alıyor. Ahmet Mümtaz Taylan, Ali Atay, Başak Buğday, Dücane Cündioğlu yazarlarından bazılarıdır.
13- Bavul Dergisi
Eylül 2015’te ilk sayısı çıkan ve günümüzde de yayın hayatına devam eden popüler sokak edebiyatı dergilerindendir. Yazarları arasında Nejat İşler, Küçük İskender, Emrah Serbes ve Uğur Yücel yer alır. “Hayat bir yolculuktur, yanınızda bulunsun” sloganıyla yayın hayatına devam eder.
14- Kafa Dergisi
1 Eylül 2014 yılında Candaş Tolga Işık tarafından kurulmuştur. Derginin sloganı “Bir Dünya”dır. Aylık olarak yayımlanır. Yazar kadrosuna baktığımızda Sunay Akın, Kerimcan Kamal, Ataol Behramoğlu, İsmail Saymaz gibi isimleri görebiliriz.
15- Karahindiba Dergisi
2015'te yayın hayatına başlayan ve “Üflesen dağılacak bir ülkede varoluş savaşıdır karahindiba!” diyerek yola çıkan dergi, ne yazık ki 10. sayısının ardından yayın hayatına ara verdi.
İç Bağlantılar
